Κύριε Υπουργέ, Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Συζητούμε σήμερα το σχέδιο νόμου για τις «Βελτιώσεις της ποινικής νομοθεσίας για τους ανηλίκους δράστες, την πρόληψη και αντιμετώπιση της θυματοποίησης και της εγκληματικότητας των ανηλίκων».
Είναι ένα θέμα που χρειάζεται ιδιαίτερη ευαισθησία, και έτσι αντιμετωπίζεται από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Είναι γεγονός ότι ο νόμος 3189 του 2003, που αναφέρεται στις εγκληματικές πράξεις ανηλίκων δραστών είναι ένας πολύ προχωρημένος για την εποχή που ψηφίστηκε νομός. Είναι επίσης γεγονός ότι συνέβαλε στον εξανθρωπισμό του δίκαιου των ανηλίκων στη χωρά μας.
Είναι επιβεβλημένο, όμως, τα όποια προβλήματα ή κενά εντοπιστήκαν στην επτάχρονη εφαρμογή του να αντιμετωπιστούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και ταυτόχρονα να εναρμονίσουμε το δίκαιο των ανηλίκων με τις Διεθνείς Ευρωπαϊκές Συμβάσεις για τα Δικαιώματα του Παιδιού, καθώς και με τους Κανόνες των Ηνωμένων Εθνών για την απονομή Δικαιοσύνης σε ανηλίκους. .
Αυτό κάνει το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα. Και το κάνει
* Με τις τροποποιήσεις των διατάξεων του Ποινικού μας Κώδικα.
* Με τις αλλαγές στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και στον Κώδικα Οργανισμού των Δικαστηρίων και
* Με τις αλλαγές στο αναφερόμενο στους ανηλίκους προληπτικό δίκαιο, καθώς και στο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει την λειτουργία των Εταιρειών Προστασίας Ανηλίκων, όπως και το πολύ σημαντικό, την ίδρυση Κεντρικού Επιστημονικού Συμβουλίου για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της θυματοποίησης και της εγκληματικότητας των ανηλίκων
Το νομοσχέδιο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επιφέρει σημαντική τομή στο θεσμό του ποινικού σωφρονισμού.
Μπορεί ο ποινικός σωφρονισμός να επιβάλλεται ως «έσχατο μέτρο» και να λέγεται ότι έχει παιδαγωγικό χαρακτήρα, αλλά δεν μπορούμε να παραγνωρίζουμε ότι αποτελεί ποινή.
Πρέπει, επομένως, να ισχύουν και εδώ ότι και για τις υπόλοιπες ποινικές κυρώσεις με βάση τις αρχές της νομιμότητας, της αναλογικότητας και της ίσης μεταχείρισης.
Δεν μπορεί να παραβλέπουμε το γεγονός ότι ο ποινικός σωφρονισμός μπορεί να επιβληθεί για την τέλεση αξιόποινων πράξεων που τυχόν θα εκτελεστούν στο μέλλον από ανήλικους δεκατριών ή δεκατεσσάρων ετών και ότι στην πράξη ο εγκλεισμός επιβεβαιώνεται και από μελέτες, ότι αυξάνει τον κίνδυνο υποτροπής.
Άρα θα πρέπει να περιοριστεί, όπως σωστά γίνεται στο νόμο, σε ιδιαιτέρα σοβαρά εγκλήματα σε μεγαλύτερους από δεκαπέντε ετών ανηλίκους και το πεδίο εφαρμογής να γίνεται σε άτομα μετεφηβικής ηλικίας ή νεαρούς ενήλικες, δηλαδή και σε αυτούς που βρίσκονται στο μεταβατικό στάδιο ενηλικίωσης.
το παρόν νομοσχέδιο συντελούνται αλλαγές στο θεσμό της υπό όρους απόλυσης και δίδεται το δικαίωμα παράστασης και ακρόασης του ανηλίκου στο δικαστικό συμβούλιο.
Προβλέπεται αυξημένη εμπειρία και εξειδίκευση στους δικαστές που πρέπει να έχουν συμμετάσχει και σε επιμορφωτικά σεμινάρια της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών. Μόνον αυτοί θα χειρίζονται πλέον θέματα εγκληματικότητας ανηλίκων.
Προβλέπεται ακόμα η προσωρινή κράτηση των ανηλίκων μόνο άνω των δεκαπέντε ετών και για συγκεκριμένο χρόνο, καθώς επίσης και κατάργηση της αυτόφωρης διαδικασίας.
Προβλέπεται επίσης, υποχρεωτικός διορισμός συνηγόρου για την εκδίκαση σοβαρών εγκληματικών πράξεων που για ενήλικες θα είχαν χαρακτήρα κακουργήματος.
Είναι πολλαπλά διαπιστωμένο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι η παραβατικη συμπεριφορά του ανήλικου οφείλεται στις περισσότερες περιπτώσεις στο περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγαλώνει.
Κατοχυρώνεται με το νομοσχέδιο αυτό η παρέμβαση του κράτους να πραγματοποιείται με προνοιακού τύπου δομές και όπου αυτό δεν είναι εφικτό, λόγω του ακατάλληλου περιβάλλοντος του ανηλίκου, για το οποίο, όμως, αποφαίνεται ο αρμόδιος επιμελητής ανηλίκων, τότε μόνο γίνεται ο εγκλεισμός σε ίδρυμα αγωγής, αφού ζητηθεί βέβαια και η γνώμη του ίδιου του ανήλικου.
Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι,
Οι Εταιρείες Προστασίας Ανηλίκων που έχουν συσταθεί σε κάθε Πρωτοδικείο προσέφεραν και προσφέρουν σημαντικό έργο. Η έλλειψη, όμως, του αναγκαίου προσωπικού και τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα, απαιτείται και με την προτεινομένη ρύθμιση επιτυγχάνεται ο προσδιορισμός με μεγαλύτερη σαφήνεια του έργου που οφείλουν να προσφέρουν, καθώς και η εξειδίκευση των προσόντων όσων αποτελούν το διοικητικό συμβούλιο των εταιρειών αυτών.
Η σημαντικότερη, όμως, τομή στο χώρο αυτό είναι η ίδρυση Κεντρικού Επιστημονικού Συμβουλίου, το οποίο θα παρακολουθεί το έργο που προσφέρουν οι Εταιρείες Προστασίας Ανηλίκων, θα διατυπώνει προτάσεις για τα προβλήματα και την έλλειψη συντονισμού όλων των φορέων δημοσίων και ιδιωτικών, καθώς και μη κυβερνητικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται σε αυτό το χώρο.
Θα γνωμοδοτεί και θα συμβουλεύει το Υπουργείο για να υπάρχει ένας συνολικός σχεδιασμός και συντονισμός του προσφερόμενου έργου και σε προνοιακό επίπεδο, αλλά και στο επίπεδο συνθηκών κράτησης των ανηλίκων για την σταδιακή προετοιμασία τους και την τελική κοινωνική τους επανένταξη.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Οι κοινωνικές παροχές και το κράτος πρόνοιας δεν είναι μόνο αυτά που έχουμε συνηθίσει να επικαλούμαστε. Κράτος Πρόνοιας, κράτος δικαίου είναι και αυτό που φροντίζει και αγωνιά για τον αδύναμο, που φροντίζει για τον ανήλικο που η ζωή τον έφερε σ ένα περιβάλλον που δεν επέλεξε ο ίδιος και εν τούτοις τον ωθεί στην παραβατικότητα.
Είναι χρέος μας να τον διασώσουμε. Είναι χρέος μας να τον βοηθήσουμε να ζήσει και να τον κάνουμε να γνωρίσει τις πραγματικές και αληθινές αξίες της ζωής.
Είμαι σίγουρος ότι αυτό το νομοσχέδιο μετά την διαβούλευση, την συζήτηση στην Επιτροπή, με τις τροποποιήσεις και τις συμπληρώσεις ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της εποχής και επιλύει νομοθετικά τα προβλήματα και τα κενά που μέχρι σήμερα έχουμε διαπιστώσει. Είναι ένα νομοσχέδιο που αξίζει και πρέπει να το ψηφίσουμε.
Σας ευχαριστώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε για τα σχόλια, να χρησιμοποιείτε Ελληνική γραμματοσειρά και σε ευπρεπές επίπεδο, χωρίς να θίγεται η τιμή και η υπόληψη κανενός πολίτη.