ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ – ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΩΡΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

Fast track κατάλυση της δημοκρατίας, ιδιωτικοποίηση του σχεδιασμού και απορρύθμιση του χώρου

Με αδιανόητες (φευ όχι πρωτοφανείς) διαδικασίες «κατεπείγοντος» και με αφάνταστη προχειρότητα κατατέθηκε προς ψήφιση εντός λιγότερο από 48 ωρών σε θερινό τμήμα της Βουλής κάτι που προβάλλει ως «μνημονιακή υποχρέωση» εδώ και δύο χρόνια: η μεταρρύθμιση του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού ώστε «να αρθούν οι αγκυλώσεις», «να παταχθεί η γραφειοκρατία» και φυσικά να εξυπηρετούνται άμεσα κάθε λογής «επενδυτικές» επιδιώξεις κατά παράβαση κάθε πολεοδομικού και περιβαλλοντικού κεκτημένου όπως αυτό καταγράφεται στην μέχρι σήμερα νομοθεσία, στη...

νομολογία του ΣτΕ και στο Σύνταγμα.

Με την ευκαιρία ξηλώνεται όλο το καθεστώς ρύθμισης του χώρου μέσω της χωροθέτησης και εξισορρόπησης των χρήσεων γης με ένα δεύτερο κεφάλαιο που ανακαθορίζει τις κατηγορίες χρήσεων γης έτσι ώστε να επιτρέπονται πρακτικά τα πάντα και παντού αδιακρίτως, μέσα στο ίδιο νομοσχέδιο.

Στο νομοσχέδιο όπως κατατέθηκε χθες το βράδυ, περιλαμβάνονται κι άλλα εξαιρετικά προβληματικά κεφάλαια τα οποία η γραμματεία του υπουργείου «δεν πρόλαβε» να αποσύρει από την κατατεθειμένη εκδοχή ενώ παρέχονται ταυτόχρονα προφορικές διαβεβαιώσεις ότι αυτά τουλάχιστον δεν θα ψηφιστούν. Η προχειρότητα λοιπόν παίρνει εγκληματικές διαστάσεις.

Υποθέτοντας λοιπόν ότι αυτό το οποίο συζητάμε «περιορίζεται» στα δύο πρώτα κεφάλαια του νομοσχεδίου, βλέπουμε ότι συνιστά ένα διπλό χτύπημα στα κεκτημένα της κοινωνικής και οικονομικής οργάνωσης της χώρας όπως αυτά διαμορφώνονται εδώ και πάνω από 100 χρόνια, καθώς και στα κεκτημένα της περιβαλλοντικής προστασίας, με όρους απολύτως ασύδοτης κερδοσκοπίας στη γη, όπου γης ερήμην του οποιουδήποτε κοινωνικού και δημοκρατικού ελέγχου.

Με το νομοσχέδιο αυτό, η όποια θεσμική μας κουλτούρα στα ζητήματα χώρου και περιβάλλοντος αποδιαρθρώνεται θυμίζοντας τις χειρότερες εκδοχές συγκεντρωτικού πελατειακού κράτους και οικονομίστικης λογικής πολύ περασμένων δεκαετιών. Ενός κράτους που αδιαφορεί για το περιβάλλον, αδιαφορεί για την ποιότητα ζωής, ακόμα και για το ευτελισμένο πρόταγμα της «βιωσιμότητας» των πόλεων και οικισμών της χώρας. Έτσι, οι χρήσεις γης και οι αναλογίες τους ανά κατηγορία αναδιατυπώνονται και ανακατανέμονται ωσάν να μην έχουν αποφανθεί οι επιστήμες του χώρου και η ίδια η ζωή για το πώς λειτουργούν καλύτερα ή χειρότερα οι πόλεις και τα χωριά μας. Σαν να μην ξέρουμε στο πετσί μας πως το μεγαλύτερο πρόβλημα λειτουργικότητας στους οικισμούς μας αλλά και στις εξωαστικές περιοχές απορρέει όχι από τις ανελαστικότητες των χρήσεων αλλά από την απουσία ελέγχου τους. Ε τώρα, ο έλεγχος είναι σχεδόν περιττός στο βαθμό που όχι μόνο κατεδαφίζονται τα πιο εμπεδωμένα όρια μεταξύ των χρήσεων της γης, αλλά αυτό γίνεται δια νόμου και μπορεί «κατ’ εξαίρεση» να αναθεωρείται με απλές υπουργικές αποφάσεις.

Αχρηστεύεται ο ρόλος της αυτοδιοίκησης, αχρηστεύεται η ουσιαστική αρμοδιότητα του δημοσίου δια των υπηρεσιών του να ελέγχουν ουσιαστικά είτε τον κρατικό είτε και τον ιδιωτικό σχεδιασμό. Ο μόνος ρόλος που κρατά το δημόσιο είναι η ευθύνη υπογραφής των Υπουργών και των Γενικών Γραμματέων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, όχι του ελέγχου. Άρα βαθαίνει όσο ποτέ ξανά και χωρίς προσχήματα, το πελατειακό κράτος, υπουργών, διευθυντών και διορισμένων περιφερειαρχών όμηρων ή συνεργών πολιτικών πιέσεων.

Το νομοσχέδιο αυτό μας εισάγει πιο κυνικά από ποτέ στην πραγματική φιλοσοφία του Εφαρμοστικού Νομου 3986/2011 που λέει πως κάποια σχέδια έστω και αν θεσμοθετούνται με τον ίδιο τρόπο με άλλα, είναι ανώτερα και κατισχύουν όλων. Και το προνόμιο αυτό επιφυλάσσεται στα ιδιωτικά σχέδια των μεγάλων ή «στρατηγικών» επενδυτών. Μας λέει ρητά πως ο σχεδιασμός του χώρου μας, σε όλη την επικράτεια δεν είναι αντικείμενο των κοινωνιών μας, αλλά απορρέει ως συμμόρφωση με το «εκάστοτε Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής», δεν υπαγορεύει την μεσοπρόθεσμη στρατηγική, πειθαρχεί σ’ αυτήν.

Όποια μνημονιακή νομολογία μας κληροδοτεί η τελευταία τριετία οδηγεί εδώ αν και που είμαστε σήμερα, σ’ αυτό το νομοσχέδιο. Και ό,τι αναμένεται δεν μπορεί παρά να πατήσει εδώ. Ψηφίζοντας αύριο αυτό το αντιεπιστημονικό, εργολαβικό και κατ’ εξοχήν πελατειακό κατασκεύασμα για το νόμιμο πια «μπάτε σκύλοι αλέστε», δημιουργούνται οι βάσεις για να θεωρούνται πλέον σύννομες οι επικείμενες ανάλογης φιλοσοφίας παρεμβάσεις για την εκποίηση, εκμετάλλευση και καταστροφή ακτών, δασών, ακόμα και μνημείων. Για όλους αυτούς τους λόγους, στον θλιβερό και μακρύ κατάλογο της πληγωμένης νομοθεσίας που θα πρέπει να αποκαταστήσει κατά προτεραιότητα μια κυβέρνηση της αριστεράς, το νομοθετικό έκτρωμα είναι βέβαιο ότι θα φιγουράρει στις πρώτες θέσεις.

ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ