Κάποια πρώτα συμπεράσματα από τα θέματα των Μαθηματικών των πανελλαδικών εξετάσεων

Κάποια πρώτα συμπεράσματα από τα θέματα των Μαθηματικών των πανελλαδικών εξετάσεων:

1) Στόχος των πανελλαδικών εξετάσεων είναι η διάλυση της δωρεάν παιδείας και η αντικατάστασή της από την επί πληρωμή, την ιδιωτική και ιδιαίτερα από την παραπαιδεία των φροντιστηρίων.

Αρκεί να δούμε τα θέματα των Μαθηματικών Γενικής Παιδείας που απευθύνονταν στους εξεταζόμενους του Γενικού Λυκείου. Αν και κανείς δε θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι ήταν εκτός ύλης, ωστόσο η πολυπλοκότητά τους ήταν τέτοια, ώστε χωρίς «επιπλέον βοήθεια» δεν είναι δυνατή η αντιμετώπισή τους. Αν συγκρίνουμε τις ασκήσεις των πανελλαδικών με τις ασκήσεις που περιλαμβάνει το σχολικό βιβλίο θα δούμε ένα χάσμα ως προς την δυσκολία των θεμάτων αυτών. Αυτό το χάσμα είναι αδύνατον να το γεφυρώσει ο εκπαιδευτικός εντός της τάξης δεδομένου του εγχειρίδιου που θα......

πρέπει να διδάξει.

 2) Στις πανελλαδικές εξετάσεις επιβραβεύεται ο μαθητής που λύνει μηχανικά ασκήσεις και θάβεται όποιος έχει κατανοήσει έννοιες και μπορεί να συνδυάσει τις μαθηματικές γνώσεις του με πραγματικά προβλήματα.

Εντάξει, αυτό δεν είναι κάτι το καινούργιο. Υπήρχε και εντάθηκε τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά την μεταρρύθμιση Αρσένη-Ευθυμίου. Και μόνον να δει κανείς την ύλη των βιβλίων της Γ’ Λυκείου, όπου πχ ένας μαθητής μαθαίνει να υπολογίζει όρια αλλά δεν μαθαίνει τον ίδιο τον ορισμό του ορίου, είναι αρκετό. Φέτος όμως, εξ αιτίας του χονδροειδέστατου λάθους στο τελευταίο θέμα των εξετάσεων των Εσπερινών Λυκείων και ΕΠΑΛ, αυτό γίνεται κραυγαλέο. Αν δίνονταν τα θέματα σε έναν καλό μαθητή της Γ’ Γυμνασίου, ίσως να μην μπορούσε να τα λύσει, σίγουρα όμως θα μπορούσε να βρει που βρίσκεται το λάθος, εάν κάποιος το ρωτούσε.

Η απόκριση του υπουργείου, όμως, ήταν ότι το λάθος «δεν επηρεάζει την λύση της άσκησης». Κατ’ αρχήν η ερμηνεία αυτή είναι επιστημονικά λάθος. Ας εξετάσουμε όμως και το πολιτικό σκέλος της διότι σε κάποιους ίσως φανεί πολιτικά ορθή. Πράγματι, θα ανέμενε κανείς ότι κάποιος διαβασμένος μαθητής, που έχει λύσει αρκετές αντίστοιχες ασκήσεις, θα μπορούσε εύκολα (πλην όμως «μηχανικά») να καταλήξει στο επιθυμητό -κατά το υπουργείο- αποτέλεσμα. Με αυτό το σκεπτικό φαίνεται ότι το υπουργείο δεν προχώρησε στην ακύρωση του θέματος. Και είναι μία σκέψη σωστή, με βάση αυτό που ήθελε να πετύχει. Αν, όμως δεν ήταν τόσο καλά διαβασμένος, αν δεν πήγαινε φροντιστήριο και δεν ήξερε την άσκηση «απ’ έξω» αλλά γνώριζε τα απαραίτητα θεωρήματα για την λύση της και επιχειρούσε να βάλει τις γνώσεις του κάτω και να προσπαθήσει να την λύσει εκείνη την ώρα; Τότε είναι πολύ πιθανό ο μαθητής να αντιληφθεί το οξύμωρο των δεδομένων και να τραβάει τα μαλλιά του μέχρι να καταλάβει τι κάνει λάθος, ενώ το λάθος στην πραγματικότητα δεν είναι δικό του. Μας ενδιαφέρει αυτός ο μαθητής; Πάντως το υπουργείο είναι σαφές απέναντί του: «πήγαινε σπίτι σου παιδάκι μου και την άλλη φορά έλα, ξέροντας πώς να λύνεις αυτές τις ασκήσεις “απ’ έξω”. Δεν έχει σημασία ποιος καταλαβαίνει καλύτερα τα δεδομένα, σημασία έχει ποιος θα βγάλει το αποτέλεσμα που εγώ θέλω».

3) Σχολείο είναι το Ημερήσιο Γενικό Λύκειο. Τα Εσπερινά Λύκεια και τα Επαγγελματικά Λύκεια είναι μόνον «πάρκινγκ παιδιών, για να μην περιφέρονται τα παιδιά στο δρόμο».

Ποιος ασχολήθηκε με το λάθος θέμα από όλους αυτούς τους κάθε λογής Πρετεντέρηδες; Ας αναλογιστούμε τι θα γινόταν αν το ίδιο λάθος γινόταν στις άλλες εξετάσεις, των «δικών μας παιδιών» και όχι αυτών «της πλέμπας». Ας θυμηθούμε πόσος θόρυβος είχε -δικαίως- δημιουργηθεί στις προηγούμενες εξετάσεις λόγω του λάθους στο θέμα της Φυσικής. Γιατί κανένας δεν ενδιαφέρεται για αυτά τα παιδιά; Γιατί κανένας δεν ενδιαφέρεται για την τεχνική και την τεχνολογική εκπαίδευση; Όλοι γνωρίζουμε το γιατί. Διότι το παιδί μίας οικογένειας από υψηλά κοινωνικά στρώματα δεν θα βρεθεί ποτέ σε αυτά τα σχολεία. Ακόμα κι αν είναι κακός μαθητής (και σε αυτές τις περιπτώσεις συνήθως δεν είναι απλά κακός αλλά κυρίως κακομαθημένος), ακόμα και τότε, που δεν θα πετύχει την είσοδό του σε κάποιο ΑΕΙ της χώρας, θα βρει και θα τελειώσει ένα ιδιωτικό Πανεπιστήμιο στο εξωτερικό, και θα γυρίσει πίσω γραβατωμένος και θριαμβευτής. Κάτι που θα μπορούσε φυσικά να το κάνει και κάποιος μαθητής από ένα ΕΠΑΛ ή από ένα εσπερινό, πλην όμως η οικογένειά του δεν θα έχει ούτε τα χρήματα ούτε τη διάθεση να ασχοληθεί με τη μόρφωσή του.

Συμπέρασμα: οι πανελλαδικές εξετάσεις είναι κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των όσων είναι πλούσιοι, από καλή οικογένεια και είναι διατεθειμένοι να ακολουθήσουν κατά γράμμα ό,τι τους πουν να κάνουν, αδιαφορώντας για το αν αυτό είναι σωστό ή λάθος, απλά επειδή αυτό τους έχουν πει ότι είναι το εισιτήριο τους για την «επιτυχία». Όπως ακριβώς τα «γκόλντεν μπόις» της τρόικας, που εφαρμόζουν κατά γράμμα τις αρχές της καπιταλιστικής οικονομίας και όταν η πραγματικότητα διαψεύδει τις εκτιμήσεις τους, τότε τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα: αυτό που έκαναν δεν μπορεί να είναι σωστό. Και γι’ αυτό το λόγο τίποτε δεν πρέπει να τις εμποδίσει. Όποιος το αμφισβητεί επιτάσσεται αυτομάτως.

Μήτσος Βάρσος,
Μαθηματικός,
Εκπαιδευτικός Β’βάθμιας εκπαίδευσης