Εξω οι χορηγοί και οι ΜΚΟ από το σχολείο!

Της Κανέλλας ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΥ*

Όλα δείχνουν ότι το 2012 θα οξυνθεί η επίθεση στο δικαίωμα της λαϊκής οικογένειας να μορφώσει τα παιδιά της. Ο προϋπολογισμός του 2012 για την παιδεία δίνει το χαμηλότερο ποσοστό των τελευταίων δεκαετιών. Ενδεικτικά αναφέρουμε για την πρωτοβάθμια, η μείωση των λειτουργικών δαπανών ανέρχεται σε 83%!! Ηδη, όμως, τα δημόσια σχολεία λειτουργούν σε καθεστώς ελεγχόμενης χρεοκοπίας.

Πώς θα καλυφθούν, λοιπόν, οι ανάγκες των σχολείων;

«Να βοηθήσουν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί που πρέπει να είναι πιο ενεργητικοί!» λένε κυβέρνηση, δημοτικοί άρχοντες, ΜΜΕ, οι δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του οπορτουνισμού που δρουν μέσα στους εκπαιδευτικούς και τους γονείς. Αντικειμενικά, λαϊκές οικογένειες και εκπαιδευτικοί δεν μπορούν (ακόμα και αν έπρεπε - που δεν πρέπει) να βάλουν το χέρι σε μια τσέπη που είναι άδεια. Και το ξέρουν πολύ καλά. Τι εννοούν επομένως; Ποια είναι η συμμετοχικότητα που μας επιφυλάσσουν; Η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας είναι ξεκάθαρη: «Οταν δεν υπάρχουν χρήματα πρέπει να υπάρχουν ιδέες, βαθιές τομές, δομικές ...

μεταρρυθμίσεις» και συμπλήρωσε: «υπάρχει η κρίσιμη μάζα δασκάλων και καθηγητών που αντιλαμβάνονται το λειτούργημά τους ως προσφορά στο έθνος. ...με εθελοντική προσφορά» (Α. Διαμαντοπούλου). Σε προηγούμενη δήλωση της υπουργού προτάθηκε και ο ρόλος των χορηγών ... «υπάρχει ανάγκη για νέους ευεργέτες όπως ο Συγγρός κ.λπ.». Είναι χαρακτηριστική και η απάντηση που έδωσε στην Επερώτηση του ΚΚΕ για τα ζητήματα της Παιδείας και ιδιαίτερα για τον υποσιτισμό: «Δεν είναι λογική "κάντε συσσίτια στα σχολεία!" ... εκεί που υπάρχουν ειδικά προβλήματα σε Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας ... υπάρχει ήδη ειδικό πρόγραμμα υποστήριξης των παιδιών, με τη βοήθεια των σχολικών επιτροπών, των Δήμων, βεβαίως και των ΜΚΟ...!».

Κάπως έτσι το τελευταίο διάστημα καταγράφεται αύξηση των «κοινωνικά ευαίσθητων», που δεν είναι καθόλου αυθόρμητη, αλλά αυστηρά καθοδηγούμενη!

Στο 7ο διαμέρισμα της Αθήνας η plus oil χαρίζει πετρέλαιο στα σχολεία για να τα «σώσει» από το κρύο και για τον ίδιο λόγο, αρχιμανδρίτης χαρίζει σε σχολείο του Παγκρατίου 2.000 ευρώ. Το IKEA Θεσσαλίας επίπλωνε νηπιαγωγείο στη Νίκαια, το Tαχυδρομικό Tαμιευτήριο χορηγούσε fax σε δημοτικό σχολείο, η PIZA FUN έστελνε πίτσες σε εκατοντάδες νήπια, η GNET έβαζε ηλεκτρονικούς υπολογιστές σε σχολεία παιδιών με ειδικές ανάγκες, η COSCO εξόπλιζε ΕΠΑΛ, διαφημιστική εταιρεία επιδιόρθωνε σχολεία κ.ο.κ. Στους Αγ. Αναργύρους, η Ενωση Γονέων από κοινού με τον Δήμο, οργανώνουν «τράπεζα εθελοντικής προσφοράς» όπου ο άνεργος γονιός π.χ. υδραυλικός ή ο εκπαιδευτικός, μπορεί να καταθέσει 3 ώρες εθελοντικής εργασίας στο σχολείο για να πάρει κουπόνια σε τρόφιμα και είδος!!! Η προβεβλημένη ΜΚΟ «Γιατροί του κόσμου», παρέχει υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υποστηριζόμενη από τον όμιλο «Υγεία»..! Εναν επιχειρηματικό όμιλο στον τομέα της Υγείας που γιγαντώνεται ενώ οι δημόσιες υποδομές Υγείας συρρικνώνονται (βλ. περίπτωση παιδοκαρδιοχειρουργικού Αγ. Σοφίας). Τα «κοινωνικά παντοπωλεία», τα «κοινωνικά φαρμακεία», ανθίζουν στους Δήμους. Το «κίνημα των αγανακτισμένων» πάει στις πλατείες με ανταλλακτικά μπαζάρ τύπου Αργεντινής, πλάι - πλάι με τους προσκόπους και την εκκλησία. Ακόμα και η ΟΝΝΕΔ οργάνωσε «κοινωνικό παντοπωλείο» το οποίο συνοδεύτηκε από την ανάλογη διαφήμιση και φυσικά με την παρουσία του προέδρου της ΝΔ...

Ο ρόλος και ο στόχος αυτών των ενεργειών

Τι επιτυγχάνουν; Εχουν και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο. Και κέρδη και «κοινωνική συνοχή». Η Α. Διαμαντοπούλου το λέει ξεκάθαρα ότι για να υπάρξει διέξοδος από την κρίση προς όφελος του κεφαλαίου, δηλαδή για να διασφαλιστεί η κερδοφορία του και να θωρακιστεί το πολιτικό του σύστημα, είναι ανάγκη η:

«Δημιουργία ενός "δικτύου αλληλεγγύης" για την άμεση υποστήριξη των θυμάτων της κρίσης, που είναι κυρίως γυναίκες και παιδιά. Επιβεβλημένη και για την αποτροπή της κοινωνικής αποσύνθεσης και έκρηξης. Το δίκτυο αλληλεγγύης - δεν μπορεί να είναι απλά μια κρατική υπόθεση. Τα δίκτυα γειτονιάς με τη συμμετοχή του πολίτη αλλά και των κοινωνικών θεσμών με πρωτοβουλία και ευελιξία είναι ιστορικά ο μόνος τρόπος διαφύλαξης της κοινωνικής συνοχής σε περιόδους κρίσης. Πολιτεία, οργανώσεις πολιτών, εκκλησία, δήμοι οφείλουν να πολλαπλασιάσουν την απόδοση των λίγων πόρων, με καταλύτη ένα κίνημα προσφοράς και εθελοντισμού».

Τι πετυχαίνουν; Με το πρόσχημα ότι (Συγ)καλύπτονται πρόσκαιρα κάποιες άμεσες ανάγκες:

• Δημιουργούνται νέες δομές ομηρείας και εξάρτησης του άνεργου με τον πιθανό αυριανό εργοδότη του (θυμηθείτε την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών για καινοτόμες δράσεις, την μοριοδότηση των εθελοντών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, την μη τυπική εκπαίδευση που είναι η επαγγελματική δεξιότητα κ.λπ.).
• Το κράτος απαλλάσσεται των ευθυνών του έτσι που να ανοίγει το πεδίο δράσης του ιδιωτικού κεφαλαίου.
• Μέσω της συμμετοχής πλατιών ομάδων του λαού σε εθελοντικές δράσεις δημιουργούνται μικροί υπερασπιστές του συστήματος.
• Ευτελίζεται η αξία (και εντέλει η τιμή) της εργατικής δύναμης (βλ. πρόγραμμα Κατσέλης περί κοινωνικής εργασίας με εμπλοκή ΜΚΟ και αμοιβή κάτω της ΣΣΕ).
• Απενοχοποιείται ο καπιταλισμός, και μεταφέρεται το κέντρο βάρους της λαϊκής συνείδησης σε προβληματισμούς όπως: υπάρχει έλλειμμα δημοκρατικότητας - συμμετοχικότητας, ικανού πολιτικού προσωπικού, τεχνοκρατών κ.ο.κ. άρα, μπορεί να υπάρξει «ηθικός καπιταλισμός», «καπιταλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο».

Το ζήτημα των χορηγιών και των εθελοντικών ομάδων δεν είναι νέο. Είναι πολύ παλιό και αποτελεί ένα πλήρως επεξεργασμένο ιδεολογικο-πολιτικό οπλοστάσιο της αστικής τάξης. Αυτό αποδεικνύεται από την πολλαπλή ενασχόληση της ΕΕ και του ΟΟΣΑ γύρω από θέματα κοινωνικής εταιρικότητας, ΜΚΟ κ.λπ. Ενδεικτικά παραθέτουμε τη Διάσκεψη υπουργών Κοινωνικής Πολιτικής των κρατών - μελών του ΟΟΣΑ, τον Ιούνη του 1998, όπου απαιτείται «το κράτος να ρυθμίζει το κοινωνικό περιβάλλον αντί να χορηγεί κοινωνικές παροχές» ... «και η Κοινωνική Οικονομία που απαρτίζεται από συνεταιρισμούς, ταμεία αλληλοβοήθειας, ενώσεις και ιδρύματα... να συμμετέχει με ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, από τις κοινωνικές υπηρεσίες, τη φροντίδα για την υγεία, την παιδεία, την κατοικία, τις έρευνες, τον πολιτισμό»...

Το 2000 σε κείμενο επιτροπής της ΕΕ για τις ΜΚΟ βρίσκουμε οικονομικά στοιχεία που δηλώνουν το ενδιαφέρον δημιουργίας - χρηματοδότησης ΜΚΟ: «Πάνω από 1 δισ. ευρώ ανά έτος χορηγεί η ΕΕ απευθείας σε ΜΚΟ... στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για ζητήματα εκδημοκρατισμού της ανθρωπιστικής βοήθειας... στον τομέα της εκπαίδευσης (δόθηκαν περίπου 50 εκατ. ευρώ)».

Πραγματική αλληλεγγύη η ταξική αλληλεγγύη

Οταν όλοι αυτοί αναφέρονται σε χορηγίες και εθελοντισμό δεν εννοούν αυτό που εννοεί ο εργαζόμενος (αλληλεγγύη στον γείτονά μου, τον συνάδελφό μου στη δουλειά, συλλογική δράση στο κίνημα κ.λπ.). Δεν αντανακλά την «από τα κάτω» πολιτική δικτύωση κάποιας αυθόρμητης έκφρασης αλληλεγγύης λαϊκών στρωμάτων, αντίθετα προσπαθούν να την ενσωματώσουν, να την πνίξουν! Χτυπούν με λύσσα την έννοια της ταξικής αλληλεγγύης, αποκρύπτοντας τον χαρακτήρα της κρίσης και το ανειρήνευτο του ταξικού πολέμου. Εννοούν και προωθούν βήμα - βήμα, δεκαετίες τώρα, με επιστημονικό τρόπο, ένα δίκτυο φθηνής φιλανθρωπίας (βλ. φοροαπαλλαγές από χορηγίες), έτσι που να δημιουργηθούν οι υλικοί και ιδεολογικοί όροι για τη διαιώνιση και αύξηση της κερδοφορίας της πλουτοκρατίας. π.χ. Με την υποχρηματοδότηση της εκπαίδευσης, οι ίδιοι που έχουν έτοιμη τη «λύση» των κοινωνικών φροντιστηρίων από άνεργους εκπαιδευτικούς, οι ίδιοι δημιουργούν τους όρους για να «ανθίσει» το νέο σχολείο της αγοράς, όπου ο εκπαιδευτικός θα επιλέγεται από τη σχολική μονάδα (έξω τάχα μου από τα γραφειοκρατικά γρανάζια του κεντρικού κράτους) και θα αμείβεται λίγο πιο πάνω από τον εθελοντή. Αυτό το σχολείο σφιχταγκαλιασμένο με την αγορά θα ετοιμάζει τη νέα βάρδια της εργατικής τάξης.

Ο λαός μας ξέρει να βοηθά τον διπλανό του, χωρίς να το κάνει διαφημιστική ρεκλάμα. Πάνω από όλα, όμως, σήμερα το κίνημα μπορεί και πρέπει να δείξει την ταξική του αλληλεγγύη, συλλογικά, οργανωμένα και αποφασιστικά. Μέσα στο χώρο δουλειάς, στη γειτονιά και το σχολείο. Από τα φουγάρα της Χαλυβουργίας μέχρι τα υποσιτισμένα παιδιά στο κέντρο της Αθήνας. Η ταξική αλληλεγγύη που βάζει υπό την προστασία του κινήματος, τμήματα του λαού που οδηγούνται βίαια στην πλήρη καταστροφή, έτσι που να αποσπά δικαιώματα από το κράτος και την Τοπική Διοίκηση, να δημιουργούνται θεσμοί προστασίας της λαϊκής οικογένειας και των παιδιών της. Ετσι που να μπαίνει το ίδιο το κίνημα φραγμός στην εμπορευματοποίηση πλευρών της ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΥΓΕΙΑΣ, ΠΡΟΝΟΙΑΣ και να καθυστερεί την επέλαση βάρβαρων μέτρων. Και πάνω σ' αυτή τη δράση της ταξικής αλληλεγγύης και του αγώνα για ανατροπή της πολιτικής που δημιουργεί τις κοινωνικές ανισότητες, να δένεται σαν ατσάλι, η ενότητα της εργατικής τάξης με τα λαϊκά στρώματα για μια κοινωνία άλλη που θα καταργήσει αυτές τις ανισότητες. Δεν μπορεί να επιτρέψουμε να χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για τα υποσιτισμένα παιδιά, οι ίδιοι που μας τσακίζουν κάθε μέρα στους χώρους δουλειάς, οι ίδιοι που άδειασαν το πιάτο της λαϊκής οικογένειας. Οι χορτάτοι δεν μπορεί να νοιαστούν τους πεινασμένους!

*Η Κανέλλα Γεωργοπούλου είναι μέλος του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ του ΚΚΕ