ΠΕΡΙ ΠΑΡΑΛΙΩΝ

Διονύσης Μινέτος

Με το συνδυασμό «Ανεξάρτητη Αγαπημένη Κεφαλονιά»

Δεν ξέρω αν μου δημιουργεί μεγαλύτερη απαισιοδοξία το νέο «χαμηλό βαρομετρικό» που βρίσκεται προ των πυλών (Μνημόνιο Νο 2) ή οι δηλώσεις, οι πράξεις και γενικά η λειτουργία του τοπικού πολιτικού συστήματος. Η περιπέτεια η οποία ζούμε φαίνεται να αφήνει παγερά αδιάφορες πολιτικές νοοτροπίες δεκαετιών παρά το γεγονός της ύπαρξης ενός κλίματος ευρείας απογοήτευσης και αβεβαιότητας στην κοινωνία.

Οι ψύχραιμες και εποικοδομητικές φωνές είναι λίγες με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να βουλιάξουν στην «αδαία» ζώνη της τοπικής πολιτικής σκηνής. Οι περισσότεροι «έμπειροι αυτοδιοικητικοί» συμπεριφέροντε σαν «λαίμαργοι βλαστοί» επιδεικνύοντας γρήγορη και ζωηρή ανάπτυξη χωρίς «καρποφορία», χωρίς ουσία. Είναι πραγματικά οδυνηρό να βλέπεις εκλεγμένους στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό του Δήμου, να περιμένουν εφτά ολόκληρες ώρες, μέχρι τις δύο τα ξημερώματα, για να τορπιλίσουν τη διαδικασία βάζοντας ξαφνικά ζήτημα αυξημένης πλειοψηφίας για την ψήφιση του προϋπολογισμού. Είναι πέρα για πέρα βέβαιο ότι η τοπική πολιτική σκηνή χρειάζεται ανανέωση μέσα από συλλογικές και αξιολογικές διαδικασίες. Ο θεσμός της κοινωφελούς εργασίας (παροχή μη αμειβόμενων υπηρεσιών) σε διάφορα κοινωνικά πεδία είναι μια καλή εναλλακτική για αυτούς που πρέπει να βγουν στην πολιτική σύνταξη αλλά έχουν ακόμη διάθεση να προσφέρουν. Ωστόσο, δεν είναι ώρα για να κάνουμε πολιτική ηθολογία.

Τα προβλήματα είναι πολλά και πιεστικά και επιζητούν λύσεις. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι έχουμε εισέλθει σε μια περίοδο όπου οι τοπικές οικονομίες θα πορευτούν με διαφορετικές ταχύτητες οικονομικής ανάπτυξης ή το πιθανότερο οικονομικής παρακμής. Οι ανισότητες μεταξύ των επιπέδων ευημερίας των Νομών της χώρας μας θα διευρυνθούν. Στο πλαίσιο αυτό, το επίπεδο και οι ευκαιρίες παρεχόμενης εκπαίδευσης, υγείας, κοινωνικής πρόνοιας αλλά και τα επίπεδα ευκαιριών εργασίας και γενικότερα οι επιλογές για τον τρόπο ζωής των κατοίκων θα εμφανίσουν μεγάλες ανισότητες (το ΤΕΙ εάν δεν κλείνει τότε σίγουρα υποβαθμίζεται, τα Νοσοκομεία του νησιού επίσης, κλπ).

Ήδη είναι φανερό ότι κλυδωνίζεται ο λεγόμενος «κοινωνικός μισθός» που απολαμβάνουν (για πόσο ακόμη;) οι κάτοικοι ορισμένων λιγότερο αναπτυγμένων.......

 περιοχών (π.χ. Ιθάκη, απομακρυσμένα νησιά Αιγαίου κλπ.) μέσω ειδικών ρυθμίσεων του κεντρικού Κράτους (αφορολόγητο μικρών νησιών, μειωμένος ΦΠΑ κλπ.). Επομένως θα πρέπει να αναμένουμε ότι οι υφιστάμενες εισοδηματικές και παραγωγικές αντιθέσεις ανάμεσα στις τοπικές οικονομίες θα αποκλίνουν ακόμη περισσότερο στο άμεσο μέλλον.

Σε αυτό το σκηνικό, που είναι ήδη παρόν, θα πρέπει να προσδιορίσουμε τη θέση και τη δράση της δικής μας τοπικής οικονομίας. Μια σοβαρή αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων ωστόσο, προϋποθέτει τη ριζική αλλαγή νοοτροπίας του τοπικού πολιτικού συστήματος, κάτι που δυστυχώς δε φαίνεται να συμβαίνει.

Ο Εξαγωγικός Τομέας

Στο άμεσο μέλλον η πορεία και η ανάπτυξη της τοπικής μας οικονομίας θα καθοριστεί κατά ένα μεγάλο μέρος από την εξαγωγική της δραστηριότητα. Αν δεχτούμε ότι ο τουρισμός είναι ο κύριος εξαγωγικός οικονομικός κλάδος του νησιού, θα πρέπει ένα μεγάλο μέρος των προσπαθειών μας, στην παρούσα συγκυρία, να επικεντρωθεί στην τουριστική προοπτική του νησιού όπως εύστοχα επισήμανε σε πρόσφατο Δημοτικό Συμβούλιο ο επικεφαλής του συνδυασμού «Ανεξάρτητη Αγαπημένη Κεφαλονιά». Ο τουρισμός έχει καθαρά εξαγωγικό προσανατολισμό και η παραγωγική του δραστηριότητα ικανοποιεί ζήτηση που προέρχεται από άλλες περιφερειακές οικονομίες, συχνά εκτός των συνόρων της χώρας μας. Συνεπώς, μεγάλος όγκος της ζήτησης για προϊόντα του βασικού μας οικονομικού τομέα συναρτάτε από την οικονομική κατάσταση που επικρατεί σε περιφερειακές οικονομίες άλλων χωρών (π.χ. Βρετανία) και όχι από την οικονομική κατάσταση της χώρας μας.

Με δεδομένη τη στενότητα διαθέσιμων πόρων, τα ελλείμματα και τις πάγιες υποχρεώσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης, η διαχείριση του τουριστικού μας προϊόντος είναι αναμφισβήτητα μια δύσκολη υπόθεση. Κάτω από αυτές τις συνθήκες όμως είναι που θα αναδειχτεί και η όποια ουσιαστική διαφορά μεταξύ των τοπικών πολιτικών σχηματισμών. Οι κοκορομαχίες, οι τεχνητές εντάσεις και τα «σόου» στις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου δεν πείθουν πλέον κανέναν, δεν κάνουν ούτε για λαϊκή κατανάλωση. Αποτελούν «τεχνουργήματα» μιας άλλης εποχής. Τα βήματα που δεν έγιναν τόσα χρόνια δημιουργούν σήμερα την υποχρέωση αλμάτων. Είναι ανάγκη να περάσουμε από τις ατέρμονες συζητήσεις και το μινιμαλιστικό πράττειν στην ουσία των πραγμάτων, στη δράση.

Για να αντιληφθούμε όμως την απογοητευτική θέση στη οποία βρισκόμαστε στο ζήτημα της οργάνωσης της δράσης μας στον τουρισμό αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στα τεκταινόμενα σχετικά με την ενοικίαση των παραλιών για την τρέχουσα τουριστική σαιζόν. Κάθε χρόνο μετράμε και ξαναμετράμε τις παραλίες. Ψάχνουμε να δούμε πόσα πόστα και πού θα τοποθετηθούν, πώς θα διατεθούν στους δικαιούχους ή στους ενδιαφερόμενους, ποιοι έχουν το δικαίωμα να τα πάρουν σε τιμή εκκίνησης κλπ. Πλήρης απουσία ακόμη και της στοιχειωδέστερης οργάνωσης για αυτόν τον τόσο πολύτιμο φυσικό πόρο, τις παραλίες μας.

Θα έπρεπε από χρόνια, με πρωτοβουλία κάποιου φορέα (π.χ. ΤΕΔΚΙ) να έχει δημιουργηθεί μια μικρή βάση δεδομένων για τις 40 εμπορεύσιμες παραλίες του νησιού. Οι σχετικοί χάρτες των ακτών είναι διαθέσιμοι από τη Κτηματική Υπηρεσία. Το μόνο που απαιτείται είναι μερικά σκαναρίσματα, η αποτύπωση και προβολή των ιδιοκτησιών πίσω από την γραμμή του αιγιαλού και η χωροθέτηση των θέσεων ενοικίασης έτσι ώστε να είναι σύμφωνες με τις σχετικές νομοθετικές διατάξεις. Το κάνεις μια φορά και τελειώνεις. (Η μεθοδολογία αυτή εν’ μέρει πραγματοποιήθηκε εφέτος).

Η δημιουργία μιας ηλεκτρονικής κάρτας για κάθε παραλία, στην οποία εκτός από τις θέσεις ενοικίασης, θα μπορούσαν να καταχωρούνται και άλλα χρήσιμα στοιχεία (π.χ. η ποιότητα των νερών κολύμβησης σύμφωνα με τις ετήσιες δειγματοληψίες, ο απαιτούμενος εξοπλισμός από την πλευρά του Δήμου για να λειτουργήσει η παραλία, οι ανάγκες και το πρόγραμμα καθαριότητας της παραλίας, τα πιθανά παράπονα ή οι προτάσεις των χρηστών της παραλίας, τα μικροέργα και οι παρεμβάσεις που χρειάζεται να γίνουν σε κάποιο βάθος χρόνου κλπ.) θα βοηθούσαν στην ποιοτική αναβάθμιση της παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους χρήστες και στην καλύτερη διαχείριση των παραλιών και φυσικά στην έγκαιρη ενοικίασή τους.

Το «ξεψείρισμα της μαϊμούς» που χρόνια τώρα εξελίσσεται γύρω από τις παραλίες του νησιού πρέπει να λάβει τέλος. Οι χαοτικές συνθήκες διαχείρισής τους, εάν δεν ήταν συνειδητή επιλογή για την εξυπηρέτηση άλλων σκοπών, δείχνουν ανικανότητα. Οι παραλίες δεν είναι για να κάνουμε «αρπαχτές» δυσφημίζοντας συνολικά το τουριστικό προϊόν του νησιού. Η μεγάλη μερίδα των επισκεπτών μας, διαθέτουν 6-8 ώρες ημερησίως στην παραλία, σχεδόν το ένα τρίτο του συνολικού χρόνου των διακοπών τους για τις οποίες έχουν πληρώσει ένα σωρό λεφτά. Είμαστε (ακόμη) τουριστικός προορισμός λόγω των κλιματολογικών συνθηκών, της θάλασσας και των παραλιών καθώς τα Κάστρα του νησιού είναι κλειστά (στο Κάστρο του Αγίου Γεωργίου ξαναμπήκε το λουκέτο), τα περισσότερα μικρά μουσεία (Ληξούρι, Σάμη κλπ.) παρά τα τεράστια ποσά που στοίχησαν, είναι άδεια από εκθέματα και προβληματικά, οι αρχαιολογικοί χώροι σε μαύρο χάλι.

Ας αρχίσουμε λοιπόν από τις παραλίες. Χρειαζόμαστε επειγόντως μια γερή δόση αισιοδοξίας για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα. Η «Ανεξάρτητη Αγαπημένη Κεφαλονιά» έχοντας πλήρη επίγνωση της κρισιμότητας των καταστάσεων για την τοπική οικονομία και το κοινωνικό σύνολο έχει αποφασίσει να δράσει ως μια ψύχραιμη και εποικοδομητική φωνή στην πολιτική σκηνή του νησιού μας, με ρεαλιστικές και εποικοδομητικές προτάσεις μακριά από μικροκομματικές σκοπιμότητες. Η παραπάνω πρόταση για τις παραλίες θα μπορούσε να υλοποιηθεί από μια ομάδα 3-4 μηχανικών του Δήμου μέσα σε ένα τρίμηνο, μετά το τέλος πλέον της τουριστικής σαιζόν, χωρίς κόστος για το Δήμο για να μπει σε μια ομαλή πορεία το όλο θέμα. Θα ήταν μια αρχή.